تفاوت میان صاعقه گیر و برق گیر

12 مرداد تفاوت میان صاعقه گیر و برق گیر

در این طلب تفاوت میان برق گیر، محافظ نوسان برق، صاعقه گیر ، میله ارت را بررسی می کنیم.

اصطلاحات مختلفی که برای وسایل محافظتی استفاده می شود، اغلب باعث اشتباه افراد و حتی مهندسان حرفه ای و برقکاران شده است، به طوری که گاهی اوقات این افراد نیز اصطلاحات را به اشتباه جای یکدیگر به کار می برند.

در این مطلب تفاوت اصلی میان انواع مختلف وسایل حفاظتی از قبیل: برق گیر، صاعقه گیر، محافظ نوسان برق و میله ارت، بررسی خواهد شد.

این وسایل ممکن است برای یک هدف یکسان مورد استفاده قرار بگیرند، و تفاوت میان آن ها به شما نشان خواهد داد که چگونه و از چه نوع سیستمی می خواهید محافظت کنید.

بسیار خب، حالا بیاید انواع مختلف این وسایل محافظتی را با جزئیات شان بررسی کنیم.

برق گیر

وسیله ای است که از تاسیسات و تجهیزات الکتریکی در برابر افزایش توان و ولتاژ گذرای ناشی از وقوع خطاهای الکتریکی مانند: سوئیچینگ، اتصال کوتاه، جرقه و صاعقه، حفاظت می کند.

برق گیر درون پنل نصب می شود تا افزایش های ناگهانی توان را خنثی کند.

صاعقه گیر

وسیله ای است که برای محافظت از مدارات الکتریکی و وسایل متصل به آن در برابر برخورد های صاعقه ای که دارای ولتاژ گذرای بالایی هستند، استفاده می شود.

صاعقه گیر ها در فضای بیرونی نصب می شوند تا اثرات مخرب ضربات پالسی حالت گذرای صاعقه را به زمین منتقل کنند.

بیشتر بخوانید : یک سیستم حفاظت در برابر صاعقه کامل چطور عمل میکند؟

محافظ نوسان برق

این وسیله که نام های دیگر آن پالس گیر و محافظ افزایش توان نیز است، درون بورد پنل منازل نصب شده تا از مدارات متصل به این بورد در برابر نوسانات الکتریکی و ولتاژ های ضربه که به عنوان حالت های گذرا نیز شناخته می شوند، محافظت کند.

میله صاعقه گیر

وسیله ای است که در ارتفاع و بالاترین قسمت یک ساختمان و دکل های انتقال نصب می شود تا مسیری برای عبور برخورد های صاعقه به سمت زمین ایجاد کند.

به طور کلی، میله صاعقه گیر از یک سازه در برابر افزایش ناگهانی ولتاژهای ناشی از صاعقه محافظت می کند.

جالب است بدانید که می توان از یک برق گیر به عنوان صاعقه گیر استفاده کرد ، اما یک صاعقه گیر را نمی توان به عنوان یک برق گیر مورد استفاده قرار داد.

حالا به بررسی جزئیات این وسایل محافظتی می پردازیم

برق گیر یا surge arrester چیست؟

یک دستگاه محدود کننده ولتاژ است که درون پنل تجهیزات سازه نصب می شود تا از عایق، ماشین آلات و تجهیزات نه تنها فقط در برابر صاعقه، بلکه در برابر ولتاژ های گذرایی که توسط سوئیچینگ ، ضربات پالسی، کاهش بار و دیگرخطاهای الکتریکی مانند: خطاهای زمینی و…، به وجود می آید، محافظت کند.

متداول ترین برق گیر، نوع مقاومت اکسید-فلزی غیر خطی آن است که درون یک محفظه از جنس پورسلین و یا لاستیک سیلیکون قرار دارد و به طور موازی با مدار مورد نظر بسته شده می شود تا از آن در برابر افزایش ولتاژ محافظت کند.

این نوع از برق گیر به شبکه زمین نیز متصل است.

دوران قدیم، در سیستم های قدرت اصطلاح صاعقه گیر به کار برده می شد که امروزه از اصطلاح جدید آن یعنی برق گیر، استفاده می شود.

به دلیل اینکه عامل اصلی اکثر اضافه ولتاژها، ناشی از برخورد صاعقه است، و در آن زمان طراحی سیستم های قدرت به پیچیدگی امروز نبود.

در اکثر طراحی های پیشرفته، عواملی مانند: قطع بار، تغییر ناگهانی در توان بالای بار و کلید قطع کننده در پست های EHV، منجر به ایجاد اضافه ولتاژ می شود.

در این پست ها از برق گیر ها به جای صاعقه گیر استفاده می کنند تا در برابر تمامی افزایش هایی که در بالا ذکر شد، حفاظت کنند.

در خطوط انتقال و توزیع LV/MVنیز از یک اصطلاح جدید به نام خط گیر به جای برق/صاعقه گیر استفاده می شود.

صاعقه گیر lightning arrester چیست؟

صاعقه گیر یک وسیله حفاظتی است که از آن به منظور محافظت از مدار در برابر افزایش ناگهانی جریان و ولتاژ گذرای ناشی از برخورد صاعقه، جرقه، قوس الکتریکی و…، استفاده می کنند.

این وسیله همچنین یک سیستم قدرت را از طریق هدایت افزایش های ناگهانی ولتاژ فشار قوی به سمت زمین، مورد حفاظت قرار می دهد.

اگرچه ارتینگ و یا کابل زمینی، از خطوط هوایی و سیستم قدرت در برابر برخورد های مستقیم صاعقه محافظت می کنند، اما ممکن است عمل حفاظت در برابر امواج عبوری انجام نشود و این امواج به خروجی های متصل به دستگاه ها و تجهیزاتی که مورد اصابت صاعقه قرار گرفته اند، برسند.

به همین دلیل، هدایت کننده های ولتاژ ناگهانی و یا صاعقه گیرها در یک سیستم قدرت به کار گرفته می شوند تا از آن در برابر چنین افزایش های ناگهانی که در اثر اصابت صاعقه به وجود می آید، محافظت کنند.

صاعقه گیر ها بر روی بالاترین قسمت و یا نوک ارتفاع یک سازه، دکل های انتقال، برج ها و ساختمان ها نصب می شوند تا از طریق ایجاد یک مسیر ایمن برای تخلیه جریان و ولتاژ ناشی از برخورد های صاعقه به درون زمین، از آن ها در برابر مشکلاتی که در اثر این پدیده به وجود می آید، محافظت کنند.

تفاوت های اصلی میان برق گیر و صاعقه گیر

برق گیر درون بورد پنل نصب می شود، در حالی که یک صاعقه گیر را در محیط بیرونی آن نصب می کنند.

برق گیر از درون یک سازه حفاظت می کند، در حالی که صاعقه گیر از بیرون تجهیزات محفاظت می کند.

برق گیر، از یک سیستم در برابر صاعقه، سوئیچینگ، خطاهای الکتریکی و ولتاژ های حالت گذرا محفاظت می کند، در حالی که از یک صاعقه گیر برای حفاظت در برابر برخورد و افزایش های ناگهانی همراه آن، استفاده می شود.

برق گیر، افزایش های ناگهانی را قطع می کند و یک انرژی ناخواسته را به کابل زمینی می فرستد، این در حالی است که یک صاعقه گیر، جریان انرژی را از طریق گیرنده های زمین به درون آن هدایت می کند.

برق گیر قادر است تا به عنوان یک صاعقه گیر نیز مورد استفاده قرار بگیرد، اما یک صاعقه گیر از چنین قابلیتی برخوردار نیست.

میله صاعقه گیر چیست؟

میله صاعقه گیر یا Lightning Rod (که به عنوان رسانای صاعقه نیز شناخته می شود)، یک میله فلزی است (از جنس مس، آلومینیوم و یا دیگر مواد رسانا) که بر روی نوک سازه (دکل های انتقال و توزیع، ساختمان ها و…) نصب می شود تا از آن در برابر برخورد های صاعقه محافظت کند.

صاعقه در واقع تخلیه الکترواستاتیک بین ابر ها و زمین است، که در صورت اصابت مستقیم به خطوط برق، منجر به افزایش ولتاژ سیستم به اندازه ای خطرناک می شود که این امر می تواند باعث آسیب رساندن به تاسیسات و تجهیزات الکتریکی شود.

به همین دلیل، از میله صاعقه گیر برای حفاظت از تاسیسات، تجهیزات و دستگاه های الکتریکی در برابر برخورد های صاعقه، استفاده می شود.

محصولات محافظت در برابر صاعقه : صاعقه گیر اکتیو (ESE)

میله صاعقه گیر نسبت به برق گیر، ارزان تر بوده و بر روی نوک یک سازه و یا دکل های خطوط برق قرار می گیرد تا یک مسیر ایمن برای بار های الکترواستاتیک و جریان های صاعقه به سمت زمین ایجاد کند. (باید به طور صحیح به سیستم زمینی ارت شود)

محافظ نوسان برق چیست؟

این دستگاه که به عنوان حذف کننده اضافه جهش قطعی و یا حذف کننده حالت گذرا نیز شناخته می شود، در بورد توزیع یک خانه نصب می شود تا از تاسیسات کابلی آن خانه در برابر افزایش ناگهانی ولتاژ و یا افزایش ناگهانی سوئیچینگ، محافظت کند.

به عنوان مثال: بر اساس قوانین خود القایی نیروی محرکه القایی معکوس، قطع یک بار القایی، باعث به وجود آمدن افزایش های ناگهانی ولتاژ (افزایش های سوئیچینگ)، می شود.

این افزایش های ناگهانی و ضربات پالسی، می تواند منجر به آسیب رساندن به دستگاه های حساس به مقدار ولتاژ شود.

در بار القایی، سوئیچینگ کنتاکتور می تواند باعث ایجاد افزایش های ناگهانی شود که ممکن است به دیگر دستگاه های متصل به آن در سیستم، آسیب برساند.

به همین دلیل از محافظ نوسان برق در کنتاکتورهای ولتاژ پایین استفاده می شود، تا از آن ها در برابر افزایش های ناگهانی خارجی و از یک سیستم در برابر اثرات مخرب سوئیچ کنتاکتور، محافظت کند.

محافظ نوسان برق، به طور معمول یک پریز برق با کلید توان ON/OFF بوده و دارای سه سیم نازک است که می توان آن را به یک پریز دیواری وصل کرد.

مقادیر ولتاژهای منازل به عنوان مثال: 120 ولت (آمریکا) و یا 230 ولت AC (اروپا و بریتانیا) به عنوان مقدار موثر (RMS)، شناخته می شوند.

مقدار پیک ولتاژهای 120 و 230 ولت به ترتیب برابر با 170 و 325 ولت با فرکانس 60 و 50 هرتز هستند.

در مواقع حالت های گذرایی که در اثر عواملی مانند:

صاعقه و یا افزایش های ناگهانی سوئیچینگ، به وجود آمده اند، ممکن است مقدار پیک ولتاژ به صد ها و یا حتی هزاران ولت از پالس های نا منظم در یک بازه زمان بسیار کوتاه (عموما در یک میلیونم ثانیه)، شود.

این پالس ها می تواند منجر به آسیب رساندن به دستگاه های حساس الکترونیکی شود.

در این مواقع، یک محافظ نوسان برق از به وجود آمدن ولتاژ پیک معین در یک ولتاژ جلوگیری می کند.

به عنوان مثال: یک محافظ ولتاژ 250 ولت به طور عادی در ولتاژ 230 ولت کار می کند، در حالی که این محافظ، اگر مقدار پالس های گذرا از حد 250 ولت تجاوز کند، توان خط را به سمت زمین هدایت خواهد کرد.

تفاوت میان برق گیر و محافظ نوسان برق

تفاوت اصلی بین این دو دستگاه، این است که محافظ نوسان برق از ظرفیت اتلاف انرژی کم و مقدار ولتاژ پایینی برخوردار بوده که کمی بزرگتر از مقدار ولتاژ نامی به حساب می آید.

در حالی که برق گیر مقدار ولتاژ بالایی نسبت به ولتاژ نامی دارد و از قابلیت اتلاف انرژی بسیار زیادی بدون تاثیر بر روی عایق، برخوردار است.

خوب است بدانید که، از محافظ نوسان برق نباید به منظور حفاظت یک مدار در برابر صاعقه ای که باعث تولید افزایش های ناگهانی و حالت های گذرا می شود، استفاده کرد.

برای نصب و راه اندازی سیستم های حفاظت در برابر صاعقه برای منازل مسکونی، کارخانه های کوچک و بزرگ، سازمان ها و اماکن عمومی با شرکت تجهیزات سیستم زمین مجری حرفه ای و متخصص در زمینه مشاوره، راه اندازی، اجرا و پشتیبانی سیستم های ارتینگ و حفاظت در برابر صاعقه تماس بگیرید.

شماره تماس ها: 02177959032 – 02177940716

آدرس شرکت تجهیزات سیستم زمین